niedziela, 31 sierpnia 2014

Czołg ciężki KV-1 (Kliment Voroshilov)

Nazwa: KV-1 (Kliment Voroshilov)
Typ: czołg cięzki
Kraj pochodzenia: ZSRR
Rok produkcji: 1939-43
Wysokość: 4,2 m
Długość: 5,8 m (9,85 m z działem)
Szerokość: 2.32 m
Waga: 45 T
Pancerz: Od 30 do 100 mm
Silnik: V12 diesel V2
Moc: 600 KM (450 kW)
Moc/Masa: 13.05 KM/t
Prędkość: 38 km/h
Zasięg: 200 km
Uzbrojenie: 
Główne: 1x76.2 mm (3 cale) L32
Dodatkowe: 3x DT 7,62 mm (0,3 cala) karabiny maszynowe
Wyprodukowano: 5219 sztuk
Załoga: 4 osoby (kierowca, dowódca, dwóch strzelców)


Historia KV-1

Doktryna wojenna ZSRR z czasów przed II wojną światową, zakładała istnienie pojazdu, do przełamywania silnie umocnionych pozycji wroga, i w myśl tego powstał wielowieżowy T-35, który po nieudanych próbach w warunkach polowych, dał do zrozumienia rosyjskim inżynierom, że muszą sie bardziej postarać. I w ten sposób powstała konstrukcja KV-1, której w późniejszym okresie powstało wiele wersji. Przed rozpoczęciem wojny była to jedna z niewielu rosyjskich konstrukcji, która przewyższała technicznie niemiecką inżynierię. Z początku uważano, że KV-1 ma mieć potężną siłę ognia, być mało mobilny i słabo opancerzony. Jednak po przeanalizowaniu wojny domowej w hiszpani zdecydowano się na zwiększenie ochrony poprzez wzmocnienie pancerza. Kv-1 był nazywany również czołgiem oblężniczym, nacierając na linie wroga miał za zadanie skupiać siłę ognia, dlatego jego pancerz musiał radzić sobie z odbijaniem pocisków karabinowych, jak i pocisków z innych czołgów wroga. Ustawiano go w punktach o największym znaczeniu strategicznym, dlatego grubość pancerza górowała nad mobilnością.

Czołg KV-1, a dokłądniej jego trzy prototypy chrzest bojowy przeszedł poczas wojny zimowej z finlandia z 1939r, gdzie początkowo został uznany za pojazd odporny, ale wykazał niską niezawodność i mobilność. Wersja wielowieżowa okazała sie zbyt skomplikowana, i trudna w obsłudze, ciężko nie wspomnieć o wysokich kosztach eksploatacyjnych. Ten sam zespół co stworzył poprzednie prototypy wyciągnął wnioski i wypuścił bardziej dopracowaną wersje, która po zaliczeniu testów polowych oraz sprawdzeniu skuteczności na polu bitwy zatwierdzono ostateczny prototyp. 

Początkowo, KV-1 był czołgiem ważącym dwa razy tyle, niż najcięższe czołgi niemiecki, jego główna zaletą był pancerz, który w owym czasie był nie do przepicia, przez większość czołgów i dział przeciw pancernych.
Sytuacja zmieniła się natomiast w 1942 roku, kiedy niemcy zaczeli testować wiele innych wielolufowych armat, przez co pancerz  KV-1 stracił status nieprzebijanego. W dodatku powstało pytanie po co produkować droższy, mniej mobilny, i bardziej zawodny KV-1 skoro te same zadania spełnia T-24, który został wyposażony w takie samo działo co KV-1. Początkowo zaczęto odchudzać pancerz, to podważyło fakt, że te same zadania, w lepszy sposób i taniej spełnia czołg średni T-34.

KV-1 odbił swoje piętno na historii czołgów. Pomimo, że wprowadzono w nim odpowiednie modyfikacje, (np pierwszy raz w rosyjskim czołgu dowódca miał koszyk w wieży z otworami zwiadowczymi z każdej strony.) jego produkcja się zakończyła, ale dzieki niemu powstał jego następca IS-1, w którym zastosowano modyfikacje z KV jak i T-34, co stanowiło bardzo udane połączenie.

Przebieg służby

W dniu rozpoczęcia niemieckiej inwazji na Związek Radziecki Armia Józefa Stalina była w posiadaniu 639 czołgów KW. Ich opancerzenie okazało się na tyle odporne i skuteczne, że Niemcy nie byli w stanie zniszczyć ich za pomocą własnych czołgów i broni przeciwpancernej i smuszeni byli polegać na wsparciu lotniczym i artylerii przeciwlotniczej lub na wielkokalibrowych haubicach kalibru 105 mm w przypadku spotkania tych czołgów na polu bitwy.


sobota, 30 sierpnia 2014

Czołg ciężki Iosif Stalin 3 (IS-3)

Nazwa: Iosif Stalin 3 (IS-3)
Typ: czołg cięzki
Kraj pochodzenia: ZSRR
Rok produkcji: 1944
Wysokość: 2,45 m
Długość: 6,2 m (9,85 m z działem)
Szerokość: 3,09 m
Waga: 45,7T
Pancerz: Od 60 do 175 mm
Silnik: V-2-1S diesel V12
Moc: 600 KM (450 kW)
Moc/Masa: 13.05 KM/t
Prędkość: 40 km/h
Zasięg: 185 km
Uzbrojenie: 
Główne: 122 mm (4,8 cala) D25T pistolet
dodatkowe: 12,7 mm (0,5 cala) DShK  karabin przeciwlotniczy
1 lub 2x7.62 mm (0,3 cala) karabiny maszynowe
Wyprodukowano: 2311 sztuk


Historia czołgu IS-3

Czołg ciężki IS-3 powstał częściowo w oparciu o konstrukcję czołgu IS-2, lecz wprowadzał całkowicie nowy kształt kadłuba i wieży. Czołg miał starannie zaprojektowany pancerz o znacznej odporności na ostrzał dział przeciwpancernych. Charakteryzował się dużym nachyleniem płyt pancernych, sprzyjającym rykoszetowaniu pocisków i zwiększającym efektywną grubość pancerza. Kształt płyt nosa kadłuba określano jako tzw. "nos szczupaka"; czołg ten był także nieoficjalnie nazywany szczuka (szczupak), a na Zachodzie: Stalin. Pierwsze seryjne wozy zjechały z linii montażowych w maju 1945 r. i nie zdążyły wziąć udziału w wojnie. Konstrukcja ta wzbudziła duże zainteresowanie wśród aliantów zachodnich, którzy uznali IS-3 za niezwykle groźną broń.

Czołg wyposażony był w armatę D-25T kalibru 122 mm, znaną z czołgu IS-2. Zastosowanie tej armaty było jednak pewnym mankamentem tego czołgu, gdyż charakteryzowała się ona niezbyt dużą prędkością początkową pocisku i w rezultacie jej możliwości przebicia pancerza, pomimo dużego kalibru, odpowiadały niemieckiej armacie 75 mm z długą lufą, zastosowanej m.in. w niemieckim czołgu Panther. Ponadto, z powodu dużych i ciężkich nabojów, szybkostrzelność armaty była niska, a zapas przewożonej amunicji mały.

W trakcie służby, czołgi IS-3 były modernizowane. Pierwsza modernizacja miała miejsce w latach 1952 – 1953. Obejmowała ona wzmocnienie mocowania silnika i skrzyni biegów. Wzmocniono pancerz pod wieżą. Wozy otrzymały nowe radiostacje. W wyniku modernizacji masa pojazdu wzrosła do 48 800 kg. Następna modernizacja miała miejsce w końcu lat 50. XX wieku. Zmodernizowane pojazdy od 1960 nazywano IS-3M lub IS-3M model 1960. Modernizacja obejmowała wzmocnienie kadłuba czołgu. Unowocześniono układ napędowy. Czołg otrzymał nowe przyrządy obserwacyjne, w tym noktowizory. Od 1960, zamiast silników W-11, montowano silniki W-54K-IS o mocy 530 KM. Były one odmianą silnika stosowanego w czołgach T-54.

Przebieg służby

Do jednostek czołgi te trafiły w czerwcu 1945. Oddziały wyposażone w czołgi IS-3 znalazły się także w składzie wojsk, które w sierpniu 1945 zaatakowały japońską Armię Kwantuńską. Do bojowego ich użycia jednak nie doszło. Po wojnie wchodziły w skład ciężkich dywizji pancernych. W działaniach bojowych, radzieckie czołgi IS-3, wzięły udział podczas interwencji na Węgrzech w 1956. Wycofano je z linii dopiero na początku lat 90. XX wieku.

Polska zakupiła na przełomie 1946/1947 r. 2 egzemplarze czołgu IS-3. Numery fabryczne: 703.604A81 oraz 703.605A58. Obecnie jeden z nich (703.605A58) prezentowany jest w Muzeum Polskiej Techniki Wojskowej w Warszawie. Był to ulubiony czołg marszałka Rokossowskiego. W latach 50. XX w. egzemplarz ten stanowił główną atrakcję organizowanych w Warszawie parad wojskowych. W latach 70. trafił na poligon do Orzysza, gdzie służył jako cel ćwiczebny. Jego wrak w latach 90. został ponownie sprowadzony do Warszawy i umieszczony w Forcie Czerniakowskim, gdzie przeszedł zewnętrzny remont. Drugi (703.604A81) trafił w 1951 do Technicznej Oficerskiej Szkoły Wojsk Pancernych i Zmechanizowanych w Giżycku, potem (listopad 1957) pojawił się w poznańskiej Oficerskiej Szkole Wojsk Pancernych. Dziś stoi w muzeum tej szkoły.

Jeden egzemplarz zakupiła też w 1950 roku Czechosłowacja. Największym zagranicznym odbiorcą IS-3 był Egipt, który użył ich w czasie wojny w 1967 r. Kilka zdobycznych egzemplarzy posiadała armia izraelska. Czołgi typu IS-3 znalazły się także w uzbrojeniu armii Korei Północnej. W latach 60. XX wieku, w dwóch koreańskich dywizjach pancernych, znajdowało się po jednym pułku tych czołgów.



XXI wiek

Podczas Rosyjskiej Wiosny egzemplarz, ustawiony wcześniej na postumencie jako pomnik w mieście Konstantynówce, został uruchomiony przez powstańców. 30 czerwca 2014 po raz pierwszy w tym stuleciu ruszył do boju pod Ulianówką w rejonie krasnoarmijskim[1][2][3]. Według niektórych danych, sprowadzony z pomnika IS-3 był zmodernizowany przez powstańców: zamontowano na nim karabiny maszynowe NSW oraz DSzK.

piątek, 29 sierpnia 2014

czołg Iosif Stalin 2 (IS-2)

Nazwa: Iosif Stalin 2 (IS-2)
Typ: czołg cięzki
Kraj pochodzenia: ZSRR
Rok produkcji: 1943
Wysokość: 2,73 m
Długość: 6,2 m (9,90 m z działem)
Szerokość: 3,1 m
Waga: 46T
Pancerz: Od 30 do 120 mm
Silnik: V2 diesel V12
Moc: 600 KM (450 kW)
Moc/Masa: 13.04 KM/t
Prędkość: 37 km/h
Zasięg: 240 km
Uzbrojenie: Główne: 122 mm (4,8 cala) D25T
Dodatkowe: 3xDT 7,62 mm (0,3 cala) karabin maszynowy
1xDShK 12,7 mm (0,5 cala) karabin maszynowy AA
Wyprodukowano: 3854 sztuk


czołg IS-2
Historia IS-2
Latem 1943 roku powstał w zakładach w Czelabińsku pierwszy model nowego czołgu ciężkiego. Początkowo nosił on oznaczenie "obiekt 237". Jego głównym konstruktorem był N. F. Szaszmurin. 8 sierpnia 1943, czołg został przyjęty do uzbrojenia Armii Czerwonej. Nowy pojazd otrzymał oznaczenie IS-1 (IS – Iosif Stalin) lub IS-85. Czołg był uzbrojony w armatę D-5T kal. 85 mm. Miał masę ok. 44 t. Wyprodukowano tylko 107 egzemplarzy IS-1. Ponieważ w tym okresie powstał czołg średni T-34-85 uzbrojony w identyczną armatę, zaszła potrzeba wzmocnienia uzbrojenia czołgu ciężkiego. Szybko wdrożono do produkcji czołg uzbrojony w armatę D-25T kalibru 122 mm. Nosił on początkowo oznaczenie "obiekt 240". Po przyjęciu do uzbrojenia zmieniono je na IS-2. W trakcie produkcji czołg ulegał modernizacji. Wprowadzono w jego armacie półautomatyczny zamek klinowy, w celu zwiększenia szybkostrzelności działa. Modernizacji uległ kadłub czołgu, a zwłaszcza kształt jego przednich płyt. Na włazie dowódcy zamontowano podstawę dla wielkokalibrowego karabinu maszynowego DSzK kal. 12,7 mm. Zmodernizowane pojazdy nosiły oznaczenie IS-2M. Do zakończenia wojny ogółem zbudowano ok. 3400 czołgów IS-1 i IS-2.
Na podwoziu czołgu IS-2 powstały działa pancerne ISU-152 i ISU-122.

IS-1 w boju
Czołg IS-2

Czołgi IS-2 weszły w armii radzieckiej na uzbrojenie gwardyjskich pułków czołgów ciężkich. Zwano je także pułkami ciężkich czołgów przełamania. Były to samodzielne jednostki bezpośrednio podporządkowane Naczelnemu Dowództwu. Były one przez nie przydzielane, jako wzmocnienie, do poszczególnych korpusów lub armii, na czas określonej operacji bojowej. Pod koniec wojny zaczęto formować również samodzielne brygady czołgów ciężkich. Czołgi IS-2 pozostawały w uzbrojeniu armii radzieckiej również po wojnie. Na początku lat 50. XX w. poddano je poważnej modernizacji. Polegała ona głównie na wyposażeniu ich w nowe silniki. Były to odpowiednio przystosowane silniki czołgów T-54, tzw. W-54K-IS. Zmodernizowane pojazdy nosiły oznaczenie IS-2M. Na uzbrojeniu pozostawały one do początku lat 90. XX w. Ostatnie manewry z udziałem czołgów IS-2M odbyły się, w Odeskim Okręgu Wojskowym, w 1982 roku.
czołg IS-2

Czołgi IS-2 były też na uzbrojeniu LWP. Znajdowały się na wyposażeniu 4 Pułku Czołgów Ciężkich przeznaczonego dla 1 Armii WP oraz 5 Pułku Czołgów Ciężkich przeznaczonego dla 2 Armii WP. Zaczęto również formować 6 pułk dla 3 Armii oraz 7 pułk, ale ostatecznie zrezygnowano z tego zamiaru. Razem w latach 1944-45 przekazano LWP 71 czołgów, z czego zwrócono 21 (6 pułku). W chwili zakończenia wojny LWP dysponowało 26 pojazdami. Ich liczba w późniejszym czasie wzrosła na skutek zakupów w ZSRR oraz napraw wozów ściągniętych z pobojowisk. IS-2 użytkowane były do przełomu lat 50. i 60. XX wieku.