Typ: czołg cięzki
Kraj pochodzenia: ZSRR
Rok produkcji: 1944
Wysokość: 2,45 m
Długość: 6,2 m (9,85 m z działem)
Szerokość: 3,09 m
Waga: 45,7T
Pancerz: Od 60 do 175 mm
Silnik: V-2-1S diesel V12
Moc: 600 KM (450 kW)
Moc/Masa: 13.05 KM/t
Prędkość: 40 km/h
Zasięg: 185 km
Uzbrojenie:
Główne: 122 mm (4,8 cala) D25T pistolet
dodatkowe: 12,7 mm (0,5 cala) DShK karabin przeciwlotniczy
1 lub 2x7.62 mm (0,3 cala) karabiny maszynowe
Wyprodukowano: 2311 sztuk
Historia czołgu IS-3
Czołg ciężki IS-3 powstał częściowo w oparciu o konstrukcję czołgu IS-2, lecz wprowadzał całkowicie nowy kształt kadłuba i wieży. Czołg miał starannie zaprojektowany pancerz o znacznej odporności na ostrzał dział przeciwpancernych. Charakteryzował się dużym nachyleniem płyt pancernych, sprzyjającym rykoszetowaniu pocisków i zwiększającym efektywną grubość pancerza. Kształt płyt nosa kadłuba określano jako tzw. "nos szczupaka"; czołg ten był także nieoficjalnie nazywany szczuka (szczupak), a na Zachodzie: Stalin. Pierwsze seryjne wozy zjechały z linii montażowych w maju 1945 r. i nie zdążyły wziąć udziału w wojnie. Konstrukcja ta wzbudziła duże zainteresowanie wśród aliantów zachodnich, którzy uznali IS-3 za niezwykle groźną broń.
Czołg wyposażony był w armatę D-25T kalibru 122 mm, znaną z czołgu IS-2. Zastosowanie tej armaty było jednak pewnym mankamentem tego czołgu, gdyż charakteryzowała się ona niezbyt dużą prędkością początkową pocisku i w rezultacie jej możliwości przebicia pancerza, pomimo dużego kalibru, odpowiadały niemieckiej armacie 75 mm z długą lufą, zastosowanej m.in. w niemieckim czołgu Panther. Ponadto, z powodu dużych i ciężkich nabojów, szybkostrzelność armaty była niska, a zapas przewożonej amunicji mały.
W trakcie służby, czołgi IS-3 były modernizowane. Pierwsza modernizacja miała miejsce w latach 1952 – 1953. Obejmowała ona wzmocnienie mocowania silnika i skrzyni biegów. Wzmocniono pancerz pod wieżą. Wozy otrzymały nowe radiostacje. W wyniku modernizacji masa pojazdu wzrosła do 48 800 kg. Następna modernizacja miała miejsce w końcu lat 50. XX wieku. Zmodernizowane pojazdy od 1960 nazywano IS-3M lub IS-3M model 1960. Modernizacja obejmowała wzmocnienie kadłuba czołgu. Unowocześniono układ napędowy. Czołg otrzymał nowe przyrządy obserwacyjne, w tym noktowizory. Od 1960, zamiast silników W-11, montowano silniki W-54K-IS o mocy 530 KM. Były one odmianą silnika stosowanego w czołgach T-54.
Przebieg służby
Do jednostek czołgi te trafiły w czerwcu 1945. Oddziały wyposażone w czołgi IS-3 znalazły się także w składzie wojsk, które w sierpniu 1945 zaatakowały japońską Armię Kwantuńską. Do bojowego ich użycia jednak nie doszło. Po wojnie wchodziły w skład ciężkich dywizji pancernych. W działaniach bojowych, radzieckie czołgi IS-3, wzięły udział podczas interwencji na Węgrzech w 1956. Wycofano je z linii dopiero na początku lat 90. XX wieku.
Polska zakupiła na przełomie 1946/1947 r. 2 egzemplarze czołgu IS-3. Numery fabryczne: 703.604A81 oraz 703.605A58. Obecnie jeden z nich (703.605A58) prezentowany jest w Muzeum Polskiej Techniki Wojskowej w Warszawie. Był to ulubiony czołg marszałka Rokossowskiego. W latach 50. XX w. egzemplarz ten stanowił główną atrakcję organizowanych w Warszawie parad wojskowych. W latach 70. trafił na poligon do Orzysza, gdzie służył jako cel ćwiczebny. Jego wrak w latach 90. został ponownie sprowadzony do Warszawy i umieszczony w Forcie Czerniakowskim, gdzie przeszedł zewnętrzny remont. Drugi (703.604A81) trafił w 1951 do Technicznej Oficerskiej Szkoły Wojsk Pancernych i Zmechanizowanych w Giżycku, potem (listopad 1957) pojawił się w poznańskiej Oficerskiej Szkole Wojsk Pancernych. Dziś stoi w muzeum tej szkoły.
Jeden egzemplarz zakupiła też w 1950 roku Czechosłowacja. Największym zagranicznym odbiorcą IS-3 był Egipt, który użył ich w czasie wojny w 1967 r. Kilka zdobycznych egzemplarzy posiadała armia izraelska. Czołgi typu IS-3 znalazły się także w uzbrojeniu armii Korei Północnej. W latach 60. XX wieku, w dwóch koreańskich dywizjach pancernych, znajdowało się po jednym pułku tych czołgów.
XXI wiek
Podczas Rosyjskiej Wiosny egzemplarz, ustawiony wcześniej na postumencie jako pomnik w mieście Konstantynówce, został uruchomiony przez powstańców. 30 czerwca 2014 po raz pierwszy w tym stuleciu ruszył do boju pod Ulianówką w rejonie krasnoarmijskim[1][2][3]. Według niektórych danych, sprowadzony z pomnika IS-3 był zmodernizowany przez powstańców: zamontowano na nim karabiny maszynowe NSW oraz DSzK.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz